Kasper Karliński herbu „Ostoja” to jedyny w czasach nowożytnych znany ze źródeł burgrabia olsztyński - postać, która odegrała znaczącą rolę w dziejach zamku olsztyńskiego ale mało znana.
Pochodził z drobnej szlachty, małopolskiej, której gniazdem rodowym był Karlin w parafii Kromołów k./Zawiercia. W roku 1563 został burgrabią zamku olsztyńskiego, przyczyniając się do wzmocnienia jego obronności. Niespodziewana śmierć króla Stefana Batorego w 1486 roku burzliwe bezkrólewie i walko o tron między Zygmuntem Wazą a Maksymilianem Hambsburgiem na zawsze związały nazwisko Karlińskiego i Olsztyn z tymi wydarzeniami. Wojsko Maksymiliana po nieudanej próbie zdobycia Krakowa w połowie grudnia 1587 roku stanęło pod murami Olsztyna. Szturmy zostały odparte przez załogę zamku dowodzoną przez Karlińskiego. Odziały niemieckich landknetów nie było w stanie przełamać oporu i wedrzeć się do zamku. Wówczas pojmano najmłodszego syna Karlińskiego- sześcioletniego Zygmunta, który przebywał w Karlinie- i użyto go jako „żywej tarczy” podczas ostatniego szturmu na zamek. Artylerzyści zamkowi widząc dziecko dowódcy, powstrzymali się od strzelania. Wówczas Karliński krzykną ; „Wpierw byłem Polakiem niż ojcem” i własnoręcznie odpalił działo. Dziecko zginęło na miejscu. Wszystkie działa dały ognia, kładąc trupem żołnierzy Maksymiliana. Po tym wydarzeniu Niemcy dali za wygraną w pośpiechu zwinęli oblężenie i odeszli. Dla Karlińskiego śmierć syna Zygmunta była nad wyraz tragicznym przeżyciem.
Miał on 8 synów, z których 5 poległo na wschodnich rubieżach Rzeczpospolitej, pod Olsztynem zginął najmłodszy. Sam Kasperpo olsztyńskiej tragedii nigdy nie odzyskał zdrowia.
Tradycja mówi, że ostatnie lata swojego życia spędził na Jasnej Górze.
Obraz Kazimierza Alchimowicza pt. "Obrona Olsztyna"
|